Ang Pagkagapos ng Sistemang Akademya sa Pagtuturo at Pag-aaral ng Agham Pampulitika
Ang pangongolonya ng mga bansang Kanluranin sa ibang bansa partikular na yaong mga bansang sinasabing bahagi ng ‘Third World” ay malaki ang papel na ginampanan sa kasaysayan ng buong mundo. Malaki ang naging epekto nito sa sa mga nakolonyang bansa. Sinasabi umanong malaki ang naitulong ng mga nangolonyang bansa sa mga nasakop nitong paganismo at barbarikong mga bansa: mula sa pamamahala, kalakalan at higit sa lahat sa edukasyon na di umano ay pinakamaigting na naimpluwensyahan. Ngunit,sinikap ng mga nakolonyang bansa na mabawi ang kanilang mga kalayaan . Ngunit matapos nnilang makamit ang mga ito, ang mga bagay ay hindi na maaaring maging katulad muli ng dati bago pa sila sakupin. Pisikal na malaya ang mga bansang ito ngunit ang kaisipan at mga pagpapahalaga ay patuloy na nakagapos at di makaalpas sa impluwenysa ng mga Kanluranin magpasahanggang ngayon.
Ang pangongolonya ng mga bansang Kanluranin sa ibang bansa partikular na yaong mga bansang sinasabing bahagi ng ‘Third World” ay malaki ang papel na ginampanan sa kasaysayan ng buong mundo. Malaki ang naging epekto nito sa sa mga nakolonyang bansa. Sinasabi umanong malaki ang naitulong ng mga nangolonyang bansa sa mga nasakop nitong paganismo at barbarikong mga bansa: mula sa pamamahala, kalakalan at higit sa lahat sa edukasyon na di umano ay pinakamaigting na naimpluwensyahan. Ngunit,sinikap ng mga nakolonyang bansa na mabawi ang kanilang mga kalayaan . Ngunit matapos nnilang makamit ang mga ito, ang mga bagay ay hindi na maaaring maging katulad muli ng dati bago pa sila sakupin. Pisikal na malaya ang mga bansang ito ngunit ang kaisipan at mga pagpapahalaga ay patuloy na nakagapos at di makaalpas sa impluwenysa ng mga Kanluranin magpasahanggang ngayon.
>>>>>Hindi maitatatwa ang impluwenysa ng kanluranin sa akademya.kahit na ang mga sinsabing natural sciences ay hindi masasabing puro at obhektibo. Tulad na lamang ng matematika. Hindi lang ang Kanluranin ang may sistema ng numero kungdi bawat kultura at bansa ay may natatanging paraan o sitema ng pagbibilang o numero ngunit ang number system lamang ng Kanluranin ang ating kinikilala at tinatangkilik Ang mga one (1), two (2), centimeter (cm), kilometer (km) at pounds (lbs) ang nagsilbi nating pamantayan ng pagbibilang at ginagamit ng malawakan.Bata pa lang tayo, ito na ang mahigpit na itinuturo at masusing binabantayan ng ating mga magulang. Mukhang payak ang mga numero ngunit kung tutuusin ay malaki ang naidudulot nito sa ating paraan ng pag-iisip at pag-uugali. Halimbawa, kadalasan nating makikita sa mga sanaying aklat ang mga 1 apple + 1 apple= 2 apples. Sa paggamit ng mga salitang mansanas, naituturo na sa atin ang pagtangkilik sa produkto ng mga Kanluraning bansa at pag-iisip na anumang bagay na mula sa kanila ay kanais-nais at nararapat tangkilikin. Bukod pa rito, itinatanim din sa atin ang pagiging rasyunal at mekanistiko kung saan iisa lang ang maaaring pagsagot sa mga ganitong problema.
>>>>>Ang mga libro rin na ginagamit sa eskwelahan ay kadalasang akda ng mga kanluraning iskolar. Sa pag-aaral ng panitikan, ang mga classic works nila Plato, Aristotle, Machiavelli, Shakespeare, at marami pang iba ang siyang madalas na ituro sa atin. Ang kanila ring mga akda ang nagsisilbing standard o panuntunan natin sa ating mga gagawin. Maliban pa rito, naging patakaran na ang paggamit ng salitang Ingles sa maraming paaralan:sa pagsusulat at pananalita. Meron din tayong asignaturang Ingles na sinsabing ‘ang natatanging daan sa ating pag-unlad’. Hindi totoong mababa at makitid ang karunungang makukuha sa Filipino. Pakulo lamang ito ng mga maka-English na naniniwalang hindi tayo uunlad kung hindi tayo marunong mag-English. Ang tunay na karunungan ay yaong lumulutas sa pangangailangan ng tao, yaong nagagamit niya para mabuhay.May sarili na tayong teknolohiya para mabuhay at magsarili. May nalinang na tayong paraan ng agrikultura at mga industriya para masagot ang ating pangangailangang pangkabuhayan.Intelektuwalisado na ang ating wika noon pa man. May mga salita ito na naglalaman ng mga katutubong kaalaman sa pilosopiya, politika at teknolohiya. Totoong may sapat na kakayahan ang mga Pilipino na makipag-ugnayan sa mga dayo ngunit maliwanag pa sa sikat ng araw na hindi natin makakamit ang tunay na sariling kamalayan kung patuloy tayong walang kakayahang makipag-ugnayan sa sarili nating mga kababayan, ang ugnayan sa mamamayang nananawagan ng pagababago.
>>>>>Mapupuna nating karamihan o minsan pa nga ay halos lahat ng ating binabasa ay nakasulat sa salitang Ingles at kalimitang ang mga may-akda nito ay mga white anglo-saxon protestant elite men (WASPEM). Tila magiging elitismo kung ang pag-aaral nito ay malilimita lamang sa sa mga scholars (yaong mga nasa akademya) sapagkat hindi lahat sa ating mga Pilipino ay hilig ang pagbabasa sa salitang Ingles lalo na yung mga scholarly articles.
>>>>>Kadalasan pa sa ating mga aralin ang paggawang halimabawa sa mga first world countries bilang huwaran na dapat nating tularan. Madalas silang ipakita bilang nasa rurok ng pag-unlad. Kung titingnan natin: sino nga ba ang nagtatakda ng panuntunan o standards? Hindi ba’t sila rin? Lumalabas din, gamit ang balangkas ng Kanluraning karunungan, na mali ang mga likas na pagpapahalaga natin na di umano ay hadlang sa ating pag-unlad. BAkit nga ba ganito? Tulad nga ng nabanggit na: mga WASPEM ang nagsulat ng mga inaaral natin kung saan tinitingnan nila ang kanilang mga sarili na higit pa sa atin. Bakit nga ba hindi kasama si Rizal sa poltical theorists na ating pinag-aaralan? Kung tutuusin, siya diumano ang isa sa pinakaunang theorist sa Asya?
>>>>>Isa sa nilalayon naming talakayin sa papel na ito ay ang isyu ng pagtuturo ng agham pampulitika sa sarili ng ating wika: Pilipino. Napuna ni G. Emmanuel Lallana (Salazar: 1991 na halos karamihan sa curriculum vite (CV) sa Departamento ng Agham Pampulitika na bihira at wala halos naglalathala sa wikang Filipino. Ngunit pagdating sa pagsasanay at praktikal na gawain higit na nakararami ang nagsusulat sa wikang Filipino. Ano nga ba ang kahihinatnan kung gagamit tayo ng wikang pambansa sa agham pampulitika? Naniniwala si G. Lallana na mas mapapalawig at mapapaunlad ang Agham Pampulitika sa pagtuturo ng wikang pambansa sapagkat mas mauunawaan ito ng masang Pilipino na kadalasang paksang tinatalakay sa mga aralin sa agham pampulitika. Nagbigay siya ng mga mungkahi kung paano ito magagawang posible. Una, sa tulong ng ibang mga departamento ng kolehiyo, maaariumanong makalikha ng isang ensiklopedia ng agham panlipunan, Bakit isang ensiklopedia? Sapagkat kung gagawa na rin lang ng glosaryo o listahan ng mga kataga, ensiklopedia na lang upang hindi malaki ang guguling halaga. Bakit sa agham panlipunan? Sapagkat kalimitan halos sa mga konseptong ginagamit ay magkakaparehas at magkakatumbas ang kahulugan at makakatulong ito upang mapalapit at mas maunawaan ang mga konseptong artipisyal at abstrakto na pilit na pinapalayo. Pangalawa, sa kanyang iminungkahi ay ang pagkakaroon ng “Reader sa Pulitika” sa Pilipino. May bentahe din umano ang nasabing babasahin sapagkat makukuha mo ang mga eksperto sa iba’t ibang larangan ng buhay sa pulitika. Hindi na ring kailangang gumawa pa ng panibagong pananaliksik sapagkat pagsasalin na lamang ang gagawin ng mga magiging awtor. Nararapat din umanong magkaroon ng pag-aaral sa pilosopiyang pampulitika. At ikaapat, ang pagkakaroon ng journal na kung saan ang lahat ng ilalahatla ay nasa salitang Pilipino.
>>>>>Sabi nga ni Randy David, “walang wikang umuunlad kung hindi ito naisusulat at binabasa. Walang wikang umuunlad kung ito’y hindi sinasanay na maglulan ng mga produkto ng kamalayan at iba’t-ibang kaisipang hango sa maraming kultura. Kailangang makipag-usap ang ating sarili’t-katutubong wika sa mga wika ng ibang bansa, sa halip na isangtabi ito, sa maling pag-aakalang hindi na ito angkop sa bagong panahon. “
Salazar, Zeus(ed,) Ang P/Filipino sa Agham Panlipunan at Pilosopiya. Kalikasan Press: Manila. 1991
No comments:
Post a Comment